27 gru 2022
Alfabet w języku angielskim
Czy wiesz, że w anglojęzycznych szkołach dzieci uczą się literować na głos w ramach podstawy programowej? Są nawet konkursy, chociażby Spelling Bee, podczas których na scenie staje dziecko z mikrofonem, a organizatorzy podają wyraz, który należy przeliterować i to jest naprawdę „Big Deal”. Konkursy takie są szczególnie popularne w Stanach Zjednoczonych, a słówka, które w nich się pojawiają, potrafią być naprawdę trudne. Na uczestników, poza oczywistą trudnością polegającą na prawidłowym literowaniu, czyha też presja czasu. Dlatego dzisiaj alfabet w języku angielskim.
Alfabet po angielsku – podstawowe informacje
Ucząc się języka obcego, ogromne znaczenia ma odpowiednia nauka liter. Odpowiednie wymawianie głosek i układanie aparatu mowy, to podstawa, by dobrze wymawiać poszczególne wyrazy. Ale poznanie alfabetu przynosi o wiele więcej korzyści. W dzisiejszych czasach podróżowanie po całym świecie stało się proste. Podczas tych podróży to właśnie język angielski jest tym, po który „naturalnie” sięgamy w komunikacji nie w swoim kraju. Dlatego znajomość alfabetu, a dokładniej mówiąc literowania, może być kwestią ratującą nam życie. W sytuacji alarmowej, gdy trafiamy do szpitala, nasze polskojęzyczne imiona i nazwiska często mogą wymagać przeliterowania. Podobnie nazwy leków, które przyjmujemy, liter i cyfr z dokumentu tożsamości. Podobnie może być z nazwą hotelu, ulicy, a nawet miejscowości. Przeliterowanie wyrazu ułatwi nam wypełnienie dokumentów. Tablice rejestracyjne. Numery seryjne. Nauka czytania staje się prostsza, gdy wiemy, jak poszczególne litery brzmią. Odczytywanie angielskich skrótów, z których angielski język słynie, także staje się prostsze. Zalet znajomości liter w obcym alfabecie jest naprawdę sporo i warto nie pomijać tego etapu, nawet gdy uczymy się angielskiego jako ludzie dorośli.
Ile liter ma angielski alfabet?
Alfabet w języku angielskim ma 26 liter. Polski, bo nie każda osoba jest tego świadoma, ma aż 32 litery, bo przecież nie można zapominać o „ą”, „ó” czy „ź”. Prawdopodobnie najwięcej ma Tamil, alfabet typowy dla krajów takich jak Indie, Sri Lanka czy Malezja. Ma on ponad 270 liter. Wracając do alfabetu angielskiego, to warto pamiętać, że pisany angielski zawiera też dwuznaki, takie jak: „ch”, „ci”, „ck”, „gh”, „ng”, „ph”, „qu”, „rh”, „sc”, „sh”, „th”, „ti”, „wh”, „wr”, „zh”, ale nie są one wliczane do zbioru liter.
Alfabet w języku angielskim – wymowa liter
W każdym alfabecie kluczowa jest wymowa. Jak więc wymawiamy poszczególne głoski w języki angielskim? Sprawę ułatwi ta tabelka, chociaż zapis fonetyczny z typowymi dla siebie znakami, nie dla każdego jest oczywisty. Angielski alfabet z fonetycznym zapisem wygląda następująco:
a | [eɪ] |
b | [biː] |
c | [siː] |
d | [diː] |
e | [iː] |
f | [ɛf] |
g | [dʒiː] |
h | [eɪtʃ] |
i | [aɪ] |
j | [dʒeɪ] |
k | [keɪ] |
l | [ɛl] |
m | [ɛm] |
n | [ɛn] |
o | [oʊ] |
p | [piː] |
q | [kjuː] |
r | [ɑr] |
s | [ɛs] |
t | [tiː] |
u | [juː] |
v | [viː] |
w | [ˈdʌbəl juː] |
x | [ɛks] |
y | [waɪ] |
z | [ˈzɛd], [ziː] |
Wbrew obiegowej opinii, nie tylko głoska „z” różna jest w British English i American English, jednak ta różnica jest najbardziej zauważalna. W BrE wymowa „o” czy „r” jest nieco inna, niż w AmE, a gdy włączymy w to wszystkie lokalne akcenty, to może zrobić się naprawdę interesująco.
Literowanie uproszczone w angielskim alfabecie
Literowanie uproszczone polega na zapisie danego dźwięku (głoski) w postaci liter, które są nam znane w naszym natywnym języku, by ułatwić sobie naukę i sposób prawidłowego wymawiania jej, zwłaszcza, że raczej większość osób nie zna zapisu typowego dla alfabetu fonetycznego.
a | ej |
b | bi |
c | si |
d | di |
e | i |
f | ef |
g | dżi |
h | ejcz |
i | aj |
j | dżej |
k | kej |
l | el |
m | em |
n | en |
o | oł |
p | pi |
q | kju |
r | ar |
s | es |
t | ti |
u | ju |
v | wi |
w | dabylju, dablju, dabelju |
x | eks |
y | łaj |
z | zet, zi |
Nauka angielskiego alfabetu
Nie można tworzyć poradników językowych o nauce alfabetu brytyjskiego, bez wspomnienia o piosence, dzięki której miliony, jak i nie miliardy ludzi dowiedziało się, jak wymawiać poszczególne głoski. Ta piosenka potrafi wryć się w pamięć tak bardzo, że nawet po wielu, wielu latach, w głowach siedzi TA melodia. Ale jeśli coś jest dobre, ponadczasowe i co najważniejsze, działa, to po co to zmieniać?
Ale wciąż, nawet używając piosenki „ABC” do nauki alfabetu, warto pamiętać o kilku elementach. Raz: nie ma takiej litery jak „elemenołpi”, bowiem spora część dzieci tak właśnie zapamiętuje ten fragment, między literą „l” a „p”. Druga rzecz: warto uczyć liter na wyrywki, a nie w stałej kolejności, którą dodatkowo jeszcze stymuluje muzyka.
Doskonałym sposobem na uczenie się głosek, jest grupowanie ich:
- głoski z „ej”: „a” (ej), „j” (dżej), „k” (kej);
- głoski z „i”: „b” (bi), „c” (si), „d” (di), „e” (i), „g” (dżi), „p” (pi), „t” (ti), „v” (wi), „z” (zi);
- głoski z „e”: „f” (ef), „l” (el), „m” (em), „n” (en), „s” (es);
- głoski z „ju”: „q” (kju), „u” (ju), „w” (dabelju);
- głoski z „aj”: „y” (łaj), „i” (aj).
Warto też szczególnie mocno zwracać uwagę na głoski trudniejsze w zapamiętaniu, jak chociażby „h” (ejcz). No i zostaje nam „o” (oł) oraz „r” (ar). Można też spróbować przyłożyć wymowę angielskich głosek na rodzime skojarzenia: „f” (ef), „l” (el), „m” (em), „n” (en), „s” (es) czytamy tak, jak polskie litery. Z kolei „a” czytamy jak „ej” z „ej ty”. Skojarzeń może być wiele i jeśli one pomagają w uczeniu, to droga wolna!
Kluczem jest systematyczność i swoboda, by nie musieć każdorazowo nucić w głowie piosenki, która została stworzona do nauki alfabetu dla berbeci. Warto więc trenować literowanie na prostych wyrazach, na które trafiamy podczas nauki języka angielskiego, na przykład wykorzystując np. dni tygodnia po angielsku czy miesiące po angielsku. Możemy też ćwiczyć na prostych rzeczownikach.
Angielski alfabet – podsumowanie
Nauka alfabetu w języku angielskim może kojarzyć się z czymś naprawdę podstawowym. I dobrze, bo tak jest, ale to jednocześnie start do następnych kroków. Nie chodzi o akcent, ale chodzi o prawidłową wymowę w czym pomoże angielski online z nativem. Uczymy się literowania, po to by łatwiej przekazać trudniejszą wiadomość. Co może mieć ogromne znaczenie w sytuacjach kryzysowych, co podkreśliliśmy we wcześniejszej części tego tekstu. Dlatego też ma samym początku, warto nauczyć się literować swojego imienia i nazwiska oraz innych osobistych informacji, które mogą się przydać na pogotowiu, lotnisku czy w hotelu.
Autor tekstu: Leah Morawiec, Amerykanka, native speaker z 15-letnim doświadczeniem, właścicielka TalkBack.