29 lis 2022
Dni tygodnia po angielsku – pochodzenie i wymowa
Robert Smith z „The Cure” używając dni tygodnia, stworzył jedną z najważniejszych piosenkę lat 90. Śpiewał w niej, że „W piątek jestem zakochany”. Piątek ma szczególne znaczenie dla muzyki, bowiem to w piątki następują premiery nowych płyt i singli. Twórcy filmowi lubują się zaś w dziełach, które mają dni tygodnia w tytule, na przykład: „Friday the 13th”, „Saturday Night Fever”, czy popularna teraz „Wednesday”. Dziś poznamy dni tygodnia po angielsku, ich pochodzenie, wymowę, a nawet nieoczywiste zwyczaje z nimi związane.

Dni tygodnia po angielsku
Tydzień ma siedem dni i podczas nauki języka angielskiego, poznajemy je bardzo wcześnie. To podstawy, bowiem dni tygodnia dość mocno skorelowane są z nauką czasu Present Simple.
Przypomnijmy zatem angielskie nazwy dni tygodnia:
poniedziałek | Monday |
wtorek | Tuesday |
środa | Wednesday |
czwartek | Thursday |
piątek | Friday |
sobota | Saturday |
niedziela | Sunday |
Dni tygodnia w języku angielskim zawsze piszemy wielką literą (podobnie jak nazwy miesięcy). Jak można zauważyć, każdy z wyrazów kończy się na „-day” (czyli dzień).
Pochodzenie angielskich nazw dni tygodnia
Polska nazwa „sobota” związana jest z szabatem, czyli dniem odpoczynku, który występuje w religii judaistycznej. Angielskie nazwy dni tygodnia też nie są przypadkowe. Każdy z nich ma swoje korzenie i są one naprawdę ciekawe.
Zacznijmy od niedzieli. Nazwa „Sunday” wywodzi się z łaciny i oznacza „dies solis”, czyli „dzień słońca”. Dzień ten celebrowano w dawnych, rzymskich czasach, a wpływy te były na tyle silne, że w staroangielskim języku można odnaleźć słowo „sunnandæg”, które oznacza właśnie „dzień słońca”.
Poniedziałek, czyli „Monday”, również ma gwiezdne podłoże. Jednak słowo to prowadzi do germańskich źródeł, a te znowu do łaciny, bowiem „lunaes dies” oznacza „dzień księżycowy”, czyli „moon dat”. Poniedziałek zatem jest dniem księżyca, a w anglo-saksońskim nazywany był „monandaeg”. W drugim dniu tygodnia oddawano hołd bogini księżyca i… tak została z nami ta nazwa.
Nordycki bóg Tyr, odpowiednik rzymskiego Marsa (czyli bóstwa wojny) to patron dnia kolejnego. W staroangielskim był to dzień „tiwesdæg”, dając początek nazywania tak wtorku, czyli „Tuesday” (bóg Tyr nazywany był także Tiu). Czyli wygląda na to, że po dwóch dniach czczenia gwiazd, czas na wojnę.
W środy czczono Odyna, który w mitologii anglo-saksońskiej nazywany był Woden. Zatem angielska środa to „Wednesday”, zaś Odyn byłby pewnie dumny z nas wszystkich, którzy w którymś momencie tego dnia, jak mantrę powtarzają „Środa minie, tydzień zginie”.
Czwartek to dzień pioruna i tak, wszyscy, którzy słusznie poprowadzili myśli w stronę Thora, mają rację. Czwartek, czyli „Thursday” staroangielskim nazywany był „Þunresdæg”, co oznacza „piorun”.
Piątek, czyli „Friday”, to dzień, w którym czci się nordycką boginię, która nosi piękne imię Freya i znana też jest jako Fria. Z kolei jej imię pochodzi od słowa „Freo”, czyli „wolność”. „Friday”, czyli w staroangielskim „frigedæg”, oznaczał „wolny dzień”.
Dniem, w który czci się boga rolnictwa, czyli Saturna, jest sobota, czyli „Saturday”. Nazwa ta ma bardzo długie pochodzenie, bowiem sięga już II wieku naszej ery i pokazuje, jak ogromny wpływ na wiele kultur europejskich, miał dorobek kultury rzymskiej. To właśnie dawni Rzymianie używali nazwy „dies Saturn”, która ewoluowała w anglo-saksońskie „sater daeg”, z którego już prostą drogą przeszło do „Saturday”.
Wymowa dni tygodnia po angielsku
Angielskie dni tygodnia kończą się na „-day”, więc trzeba tylko zapamiętać początek każdego z nich i oczywiście warto też pamiętać o właściwej wymowie. Najczęściej, najwięcej kłopotów sprawia wtorek i czwartek oraz to, by zapamiętać, że w sobocie nie ma literki „n”, dlatego nie mówimy „Saturnday” a „Saturday”.
Wymowa angielskich dni tygodnia prezentuje się następująco:
Monday | /ˈmʌn.deɪ/ | man-dej |
Tuesday | /ˈtjuːzdeɪ/ | tjus-dej |
Wednesday | /ˈwɛdənzdeɪ/ | łends-dej |
Thursday | /ˈθɜːzdeɪ/ | fers-dej |
Friday | /ˈfɹaɪdeɪ/ | fraj-dej |
Saturday | /ˈsætədeɪ/ | satur-dej |
Sunday | /ˈsʌndeɪ/ | san-dej |
Skróty dni tygodnia w języku angielskim
Języki anglosaskie kochają wszelkie formy skrócone, stąd też i skróty w przypadku dni tygodnia:
Monday | Mo., Mon. |
Tuesday | Tu.; Tue.; Tues. |
Wednesday | We.; Wed. |
Thursday | Th.; Thu.; Thur.; Thurs. |
Friday | Fr.; Fri. |
Saturday | Sa.; Sat. |
Sunday | Su.; Sun. |
Nieoczywiste dni tygodnia w angielskim
My mamy „Lany poniedziałek”, czyli dzień po Wielkanocy. Trzynastego w piątek jest znane wszędzie, a czy są jakieś nieoczywiste dni tygodnia w języku angielskim? No oczywiście! Oto niektóre z nich:
- Blue Monday: najbardziej depresyjny dzień w roku, który tak naprawdę jest wymysłem marketingowców;
- Easter Monday: Poniedziałek Wielkanocny;
- Cyber Monday: poniedziałek po Black Friday, związany z ogromnymi wyprzedażami w sklepach online;
- Super Tuesday: dzień prawyborów w Stanach Zjednoczonych, którego wynik jest prawdopodobną prognozą wyborów;
- Shrove Tuesday: Ostatki;
- Pancake Tuesday: odpowiednik Tłustego Czwartku, kiedy to je się naleśniki i organizuje festyny;
- Ash Wednesday: Środa Popielcowa;
- Holy Wednesday: Wielka Środa;
- Maundry/Holy Thursday: Wielki Czwartek;
- Good Friday: Wielki Piątek;
- Black Friday: szał zakupowy, popularny szczególnie w Stanach Zjednoczonych, kiedy to zaraz po Dniu Dziękczynienia zaczynają się ogromne wyprzedaże w sklepach;
- Casual Friday: „luźny piątek” to dzień, gdy w korporacjach nie trzeba zakładać odpowiednich, eleganckich ubrań, a można przyjść do pracy ubranym „na luzie”;
- Friday the 13th: piątek trzynastego;
- Holy Saturday: Wielka Sobota;
- Easter Sunday: Niedziela Wielkanocna;
- Palm Sunday: Niedziela Palmowa;
- lazy Sunday: leniwa niedziela.
Dni tygodnia po angielsku – podsumowanie
Jest wiele sposobów, by łatwiej zapamiętać dni tygodnia, ich wymowę i prawidłową kolejność, ale jednym z najlepszych jest nauczenie się pewnej piosenki dla dzieci. I tak jak „ABC” uczyło nas literowania, tak ta rymowanka pomoże w nauczeniu się dni tygodnia:
Monday, Mommy baked a cake. | W poniedziałek mama upiekła ciasto |
Tuesday, Daddy ate a steak. | We wtorek tata zjadł stek. |
Wednesday, Brother waved, “Good-bye.” | W środę brat pomachał na do widzenia. |
Thursday, Uncle made a pie. | W czwartek wujek upiekł placek. |
Friday, Sister cooked the meat, | W piątek siostra ugotowała mięso. |
Then we all sat down to eat. | Wtedy usiedliśmy wszyscy do jedzenia. |
Saturday, we welcomed guests. | W sobotę powitaliśmy gości. |
Sunday, we all took our rests. | W niedzielę odpoczywaliśmy. |
Monday, we began anew – | W poniedziałek zaczęliśmy wszystko od nowa. |
Dni tygodnia po angielsku są proste, prawda? 🙂
Autor tekstu: Leah Morawiec, Amerykanka, native speaker z 15-letnim doświadczeniem, właścicielka TalkBack.