14 sie 2021
Liczebniki w języku angielskim – podstawowe informacje
Liczebniki w języku angielskim mogą wydawać się mało przydatne w sytuacjach towarzyskich, gdy zamarzy nam się, by zabłysnąć wyszukanym słownictwem. Warto jednak pamiętać, że liczebniki w języku angielskim, jak w każdym innym języku, są szalenie istotne – bez nich nie damy rady określić, ilu gramów mąki mamy użyć, by ciasto wyszło idealnie i które miejsce na olimpiadzie zajął ulubiony sportowiec. Dzięki nim możemy przypomnieć znajomym, kiedy mamy urodziny i nie zrozumiemy szefa, który przypomina nam, kiedy mamy deadline. Liczebniki w języku angielskim pozwalają nam na podanie istotnych danych, których nie będziemy mogli przekazać w inny sposób. Dlatego warto zapoznać się z nimi, by wiedzieć, jak używać ich poprawnie w języku angielskim. Poznajcie liczebniki w języku angielskim!
Rodzaje liczebników w języku angielskim
Język angielski, mimo wielu wyjątków, jest bardzo uporządkowany, także w kwestii liczebników. Liczebniki w języku angielskim najprościej można podzielić na liczebniki główne i liczebniki porządkowe. Istotne są również liczebniki określające daty i ułamki. Na szczęście zasady tworzenia liczebników w języku angielskim są całkiem proste i przejrzyste.
Liczebniki główne po angielsku
W języku angielskim liczebniki główne to tzw. cardinal numbers. Rozpoczynając przygodę z angielskim już na etapie przedszkola, uczniowie przy pomocy różnego rodzaju zabaw, piosenek i ćwiczeń, uczą się pierwszych liczebników głównych, bo na nich buduje się kolejne.
Liczebniki główne po angielsku to:
1 | one |
2 | two |
3 | three |
4 | four |
5 | five |
6 | six |
7 | seven |
8 | eight |
9 | nine |
10 | ten |
11 | eleven |
12 | twelve |
Gdy zaczynamy przygodę z liczebnikami, nacisk należy położyć na naukę liczebników od 1 do 12. Dlaczego? Ponieważ tworzenie kolejnych, od 13 do 19, następuje w sposób regularny, poprzez dodanie końcówki -teen. Dodając końcówkę teen tworzymy kolejno:
13 | thirteen |
14 | fourteen |
15 | fifteen |
16 | sixteen |
17 | seventeen |
18 | eighteen |
19 | nineteen |
Powyższa tabela wskazuje, że by utworzyć liczebnik 19, należy połączyć nine i teen, jednak od tej zasady również są wyjątki: 13 to thirteen, a nie threeteen*, 15 zaś to fifteen, nie fiveteen*.
Liczebniki angielskie powyżej 20
Krok kolejny to liczebniki w języku angielskim powyżej 20. Tworząc liczebniki główne, określające wielokrotności liczby 10, zasada jest bardzo prosta: dodajemy końcówkę -ty. Całość prezentuje poniższa tabela:
20 | twenty |
30 | thirty |
40 | forty |
50 | fifty |
60 | sixty |
70 | seventy |
80 | eighty |
90 | ninety |
Jak widać, w kilku przykładach są nieznaczne różnice: 30 to thirty, nie threety*, 50 to fifty, nie fivety*.
W przypadku liczebników głównych nie można zapominać o:
0 | zero |
Skoro poznaliśmy zasady tworzenia wielokrotności liczby 10, warto poznać kolejne liczebniki, które nazywamy liczebnikami złożonymi. Budujemy je poprzez połączenie dziesiątek z jednostkami (w pisowni połączone są one łącznikiem):
23 | twenty-three |
38 | thirty-eight |
45 | forty-five |
52 | fifty-two |
66 | sixty-six |
71 | seventy-one |
87 | eighty-seven |
93 | ninety-three |
Większe liczby w języku angielskim to:
100 | hundred |
1000 | thousand |
1000000 | million |
1000000000 | billion |
Wielocyfrowe konstrukcje w języku angielskim, wymagają zapamiętania wcześniejszych kroków, ale gdy opanuje się już podstawowe liczebniki, tworzenie kolejnych nie jest problemem:
200 | two hundred |
315 | three hundred and fifteen |
456 | four hundred and fifty-six |
1001 | one thousand and one |
3400 | three thousand, four hundred |
8918 | eight thousand, nine hundred and eighteen |
100 516 | one hundred thousand five hundred and sixteen |
→ Wpis, który może Cię zainteresować: Godziny po angielsku
Liczebniki porządkowe w języku angielskim
Zadaniem liczebników porządkowych jest podanie kolejności: kto był pierwszy na mecie, kto zdobył ostatnie miejsce w wyborach, którego dnia należy zapłacić rachunek. Największym problemem w przypadku angielskich liczebników porządkowych jest niekoniecznie ich budowa, lecz wymowa. Nazwę amerykańskiego studia filmowego 20th Century Studios zapisuje się bardzo łatwo, prawda? A czy każdy wie, jak wymawiać to dziwne 20th?
W przypadku liczebników porządkowych należy zapamiętać tylko cztery odpowiednie końcówki:
pierwszy | first | 1st |
drugi | second | 2nd |
trzeci | third | 3rd |
czwarty | fourth | 4th |
piąty | fifth | 5th |
szósty | sixth | 6th |
Jak widać, końcówka -st pojawia się przy liczebniku ‘pierwszy’, –nd przy ‘drugi’, –rd przy ‘trzeci’, zaś –th pojawia się w liczebnikach od 4. do 20. Większe liczebniki tworzymy analogicznie:
31st | thirty-first | trzydziesty pierwszy |
42nd | forty-second | czterdziesty drugi |
153rd | one hundred fifty-third | sto pięćdziesiąty trzeci |
207th | two hundred seventh | dwieście siódmy |
Jak czytać ułamki w języku angielskim?
Ułamki to również przykłady liczebników, które warto znać:
1/2 | one half | jedna druga (połowa) |
1/3 | one third | jedna trzecia |
1/4 | one quarter | jedna czwarta (ćwierć) |
1/5 | one fifth | jedna piąta |
3/4 | three quarters | trzy czwarte (trzy ćwierci) |
5/6 | five sixths | pięć szóstych |
1 1/4 | one and a quarter | jeden i jedna czwarta |
1 1/2 | one and half | jeden i pół |
Specyfika ułamków zwykłych (vulgar fractions) polega na tym, że w wymowie łączymy liczebniki główne z porządkowymi. Licznik to liczebnik główny, np. one, two, three, mianownik zaś to liczebnik porządkowy: third, fourth, fifth. Jeśli zaś chodzi o ułamki dziesiętne lub liczby dziesiętne (decimal fractions), składają się one wyłącznie z liczebników głównych, a przecinek czytamy jako ‘punkt’ ‒ point – to tzw. separator dziesiętny.
Ważne: cyfrę zero wymawiamy jak nought [no:t] lub oh [ou]:
1,5 | one point five |
0,75 | oh point seventy-five |
Procenty w języku angielskim
Procenty w języku angielskim to połączenie liczebników głównych z frazą per cent (pisownia łączna ‒ percent także jest prawidłowa i typowa dla American English):
0,01% | point zero one per cent |
0,2% | point two per cent |
4% | four per cent |
5,3% | five point three per cent |
45,9% | forty-five point nine per cent |
Daty w angielskim ‒ jak je czytać?
Do zapisu daty w języku angielskim potrzebny jest liczebnik, miesiąc i rok.
styczeń | January |
luty | February |
marzec | March |
kwiecień | April |
maj | May |
czerwiec | June |
lipiec | July |
sierpień | August |
wrzesień | September |
październik | October |
listopad | November |
grudzień | December |
Odczytywanie roku na ogół polega na podzieleniu go na dwie części:
1986 | nineteen eighty-six |
1234 | twelve thirty-four |
Uwaga:
1900 | nineteen hundred |
1700 | seventeen hundred |
Rok 2000 i kolejne należy odczytywać w następujący sposób:
2000 | two thousand |
2002 | two thousand and two |
2015 | two thousand fifteen |
W Wielkiej Brytanii daty zapisuje tak jak w Polsce: dzień, miesiąc rok. Amerykanie zaczynają od miesiąca, następnie podają dzień i na końcu rok.
Przykładową datę w British English można zapisać w ten sposób:
the Second of January, 2000 |
2nd January 2000 |
2 January 2000 |
2/2/2000 |
Warto pamiętać, że przy odczytywaniu dat, należy dodać przedimek the i przyimek of, zatem powyższą datę odczytujemy jako: the second of January.
Jednostki miary w języku angielskim
W Wielkiej Brytanii obowiązuje zarówno system metryczny, znany także w Polsce, czyli metry, gramy i litry, jak i system imperialny. W USA należy posługiwać się tylko jednostkami imperialnymi. Przykładowe jednostki to:
cal | inch |
stopa | foot |
jard | yard |
mila | mile |
pinta | pint |
kwarta | quart |
galon | gallon |
uncja | ounce |
funt | pound |
→ Mamy dedykowany wpis na ten temat: Angielskie jednostki miary i wagi
Jak nauczyć się angielskich liczebników ‒ podsumowanie
Liczebniki w języku anielskim i ich naukę najlepiej zacząć od opanowania liczebników głównych (to jeden z pierwszych etapów nauki języka angielskiego), zarówno w mowie i w piśmie, by następnie wprowadzać wieloelementowe liczebniki porządkowe, liczebniki złożone i liczebniki oznaczające. A następnie, na tej podstawie, ćwiczyć podawanie ułamków, procentów, dat.
Dobrym sposobem na naukę angielskiego jest skorzystanie z pomocy specjalistów, mowa tutaj o nauce języka przez internet. Angielski z native speakerem online może być świetnym sposobem uczenia się języka na każdym poziomie zaawansowania. Warto wybrać dobry kurs angielskiego online, który przeprowadzi nas przez kolejne poziomy nauczania.
Autor tekstu: Leah Morawiec, Amerykanka, native speaker z 15-letnim doświadczeniem, właścicielka TalkBack.