Angielskie jednostki miary i wagi

Oglądając angielskie lub amerykańskie filmy czy seriale, słyszymy, że bohaterowie posługują się innymi jednostkami miary i wagi niż my w Polsce. Jadąc do tych krajów, może zdziwić nas, że piwo podawane jest w pintach, paliwo w galonach, a waga w funtach. Dodatkowym utrudnieniem jest fakt, że już samo przeliczanie jednostek może być kłopotliwe. By zmienić centymetry na cale, wystarczy wiedzieć, że cal to około 2,5 centymetra. A funt, to ile kilogramów? Czas na angielskie jednostki miary i wagi!

System imperialny a metryczny 

Wielka Brytania i jej kolonie od zawsze stosowały do określania wielkości, wagi i odległości tak zwany system imperialny. Zanim zaczęto powszechnie posługiwać się precyzyjnym systemem, czy to imperialnym, czy to metrycznym, którym dziś posługuje się większość mieszkańców globu, stosowano uproszczone metody określania miar. Już starożytni mierzyli długości według łokci czy stóp, choć to oczywiste, że ludzie mają różne wymiary, więc podane wartości zawsze były przybliżone. Chcąc udoskonalić, a przede wszystkim ujednolicić metody pomiarów, Brytyjczycy opracowali wspomniany system imperialny, wprowadzając go do użycia w 1824 roku i doprecyzowując w 1959 roku. Amerykanie, jako kolonia brytyjska, również postawili na ten system, będąc jedynym mocno uprzemysłowionym krajem, który wciąż go używa, choć w szkołach uczy się już także systemu metrycznego. Reszta świata przeszła na system metryczny, określany także jako system SI.

Wybór SI to ukłon w stronę wspólnoty w kontekście globalnym. System ten jest efektem współpracy międzynarodowej, którą podjęto po to, byśmy mogli łatwiej, i co najważniejsze w sposób uniwersalny, podawać miary. System SI składa się z 7 jednostek podstawowych, których podwielokrotnościami są inne: metry dzielą się decymetry, centymetry i milimetry, kilogramy na gramy dekagramy itp. Zanim jednak system ustandaryzowano, każdy kraj przeliczał jednostki po swojemu, a Wielka Brytania ze względu na niechęć do Francji, która jako pierwsza wprowadziła system metryczny, zdecydowała się zostać przy swoim. Nie trzeba być wielkim znawcą tematu, by zauważyć, że system imperialny jest zagmatwany, przestarzały i utrudnia życie chociażby turystom. Mimo to ze względu na dominację Wielkiej Brytanii na światowych rynkach handlu w XVII i XVIII wieku świat do dziś, obok używania systemu SI, stosuje też system imperialny.

→ Może zainteresować Cię wpis: Godziny po angielsku – jak poprawnie je podawać?

Angielskie jednostki długości

Jednostki długości w systemie imperialnym to:

Angielskie jednostki objętości

Jednostki objętości w systemie imperialnym, to:

Angielskiej jednostki wagi

I na koniec jednostki wagi w systemie imperialnym:

Dlaczego Stany Zjednoczone i Wielka Brytania wciąż używają systemu imperialnego?

Pod wieloma względami, np. w handlu międzynarodowym, w którym uczestniczy wielojęzyczna społeczność, dążymy do unifikacji, do uniwersalności procedur i komunikatów. Doskonale widać to w lotnictwie, gdzie dla wygody i całkowitego porozumienia pomiędzy kontrolerem lotu a pilotem używa się tylko jednostek imperialnych. Czy jest jakiś sensowny powód, dlaczego Stany Zjednoczone i Wielka Brytania tak silnie trzymają się przestarzałego systemy miar i wag? Jeśli nie wiadomo, o co chodzi, to chodzi o…? Nie, w tym wypadku chodzi nie tyle o pieniądze, ile o gigantyczną rewolucję. Zmiana na system metryczny oznaczałaby zmianę każdego elementu życia Anglików i Amerykanów. Można powiedzieć: ale przecież w Europie wiele krajów zmieniało walutę na euro. Tak, ale to tylko waluta. Tak samo, jak nam trudno jest z marszu przeliczyć jednostki metryczne na imperialne, tak i Amerykanie mieliby z tym problem. Błędy w obliczeniach mogłoby to wprowadzić gigantyczny chaos.

Warto też zwrócić uwagę na kontekst historyczny. Europejska zmiana na system metryczny wiąże się z Wielką Rewolucją Francuską, która była początkiem licznych zmian politycznych i społecznych. Historia Stanów Zjednoczonych to historia relatywnie krótka, bo USA nie jest krajem, który ma tysiącletnią historię. Co więcej! Chcąc wyraźnie odróżnić się od Wielkiej Brytanii podczas walki o niepodległość, Amerykanie połączyli obydwa systemy i stąd często np. na butelkach do karmienia dzieci jest zapis w systemie metrycznym, w systemie imperialnym i tak zwanym US customary units. 1 galon w systemie imperialnym to 160 uncji, czyli 4,546 litra, a ten sam galon w systemie amerykańskim to 128 uncji, czyli 3,785 litra. 

Angielskie jednostki miary i wagi – podsumowanie

W filmie „Pulp Fiction” możemy usłyszeć rozmowę pomiędzy dwoma bohaterami, podczas której pada legendarny i symboliczny dialog:

‒ Wiesz, jak tam mówią na ćwierćfunciaka z serem?

‒ Nie. „Ćwierćfunciak z serem”?

‒ Mają system metryczny, nie skumaliby co to.

Najprawdopodobniej tak by właśnie było. Warto pamiętać, że USA różnią się od większości świata nie tylko za sprawą uncji, kwart czy stóp. W Stanach Zjednoczonych stosuje się także inny format daty. U nas to DMR, czyli dzień/miesiąc/rok, a za oceanem zaczynamy od miesiąca, potem podajemy dzień i rok. Jest też różnica w podawaniu stopni temperatury. W systemie metrycznym używa się stopni Celsjusza, a w imperialnym Fahrenheita.

Jeśli chcesz poznać więcej ciekawostek, to zapraszamy na angielski przez Skype z native speakerem. Nasi nauczyciele wyjaśnią różnice w miarach i wagach, opowiedzą anegdoty oraz przybliżą ich doświadczenia z systemem metrycznym.

Autor: Leah Morawiec, doświadczony Native Speaker, nauczycielka i właścicielka TalkBack.