24 sty 2024
Imiesłowy w języku angielskim (Participles)
Czym jest imiesłów? Ten artykuł warto zacząć od definicji omawianej części mowy, ponieważ z pewnością nie wszyscy pamiętamy, czym się ona charakteryzuje. Imiesłowów używamy każdego dnia i w mowie, i piśmie. Najogólniej mówiąc, są to nieosobowe formy czasowników. Przykładowo w zdaniu „Idąc do pracy, spotkałam koleżankę”, imiesłowem jest wyraz „idąc”. Więcej o imiesłowach przeczytacie poniżej.
Podział imiesłów w języku angielskim
Imiesłowy, czyli Participles, to nieodmienne formy czasownika. Stosuje się je na ogół w funkcji przymiotnika jako przydawkę, w funkcji przymiotnika jako orzecznik, ale mogą też one pełnić funkcję równoważników zdania. Pewnie wielu osobom przypomniały się teraz czasy szkolne. Uprośćmy: „Śpiące psy mogą być bardzo urocze” – jakie psy? Śpiące. Czyli odpowiadamy na pytanie przymiotnika (jaki? jaka? jakie?), ale jednak te psy wykonują jakąś czynność: śpią. Zatem imiesłowem w tym zdaniu jest wyraz „śpiące”, czyli, zgodnie z definicją, jest to forma czasownika „spać”.
W języku angielskim mamy trzy rodzaje imiesłowów: imiesłów czynny (współczesny), czyli Present Participle, bierny, czyli Past Participle i uprzedni, czyli Perfect Participle. Dobrze jest też zapamiętać, że wszystkie są nieodmienne.
Imiesłów czynny (współczesny) – Present Participle
To jeden z prostszych imiesłowów. W języku polskim czasownik przyjmuje końcówkę „–ąc”, a
w angielskim: „–ing”.
Przykładowe zdania:
| Studying hard, he aimed for the top scores in his exams. | Ucząc się intensywnie, dążył do najlepszych wyników na egzaminach. |
| The waves crashing against the shore, created a mesmerizing sound. | Fale uderzając o brzeg, tworzyły hipnotyzujący dźwięk. |
| Waiting for the train, she scrolled through her phone absent‑mindedly. | Czekając na pociąg, bezmyślnie przewijała ekran telefonu. |
| Running late, she missed the bus. | Spóźniając się, przegapiła autobus. |
| The chef, preparing a delicious meal, focused on every detail. | Szef kuchni, przygotowując pyszny posiłek, skupiał się na każdym szczególe. |
Imiesłów bierny – Past Participle
Wszyscy uczący się języka angielskiego, znają ten imiesłów od piątej klasy! Co to takiego? To trzecia forma czasownika lub czasowniki z końcówką „–ed”. W języku polskim imiesłowy te poznajemy po końcówkach: -ny, -na, -ne, – ni, lub -ty, -ta, -te, -ci.
Przykładowe zdania:
| The concert was cancelled due to bad weather. | Koncert został odwołany z powodu złej pogody. |
| The cake was baked to perfection. | Ciasto zostało upieczone doskonale. |
| The lost keys were found in the living room. | Zgubione klucze zostały znalezione w salonie. |
| The decision was rejected by the committee. | Decyzja została odrzucona przez komitet. |
| The book was written by a famous author. | Książka została napisana przez znanego autora. |
| Your house should be cleaned before their visit. | Twój dom powinien zostać posprzątany przed ich wizytą |
Powyższe przykłady mogą się Wam z czymś kojarzyć…tak jest, chodzi dokładnie o stronę bierną. Strona bierna w angielskim wykorzystuje właśnie imiesłów bierny, do tworzenia zdań.
Imiesłów uprzedni – Perfect Participle
Imiesłów uprzedni nazywa czynność wcześniejszą niż ta wyrażana przez orzeczenie w zdaniu. Jedna czynność została wykonana przed inną. W języku polskim imiesłowy te kończą się na „-wszy” lub „-łszy” i można zauważyć, że wychodzą z obiegu, zwłaszcza w języku mówionym. W angielszczyźnie są one jednak bardzo popularne. Imiesłowy te składają się z dwóch elementów: having + czasownik w III formie lub z końcówką „–ed”.
Przykładowe zdania:
| Having seen the results, they were impressed by the team’s effort. | Zobaczywszy wyniki, byli pod wrażeniem wysiłku zespołu. |
| Having completed the course, she received her certificate. | Ukończywszy kurs, otrzymała certyfikat. |
| Having missed the bus, they had to find an alternative way home. | Przegapiwszy autobus, musieli znaleźć alternatywny sposób na powrót do domu. |
| Having written the report, he submitted it to his supervisor. | Napisawszy raport, złożył go swojemu przełożonemu. |
| Having read the book, he shared his thoughts about it. | Przeczytawszy książkę, podzielił się swoimi przemyśleniami na jej temat. |
Imiesłowy w języku angielskim mogą być wykorzystywane w wielu konstrukcjach zdaniowych takich jak zdania warunkowe (conditionals), zdania złożone czy też wspomniana już passive voice. Mogą pełnić funkcję czasowników podrzędnych, a także czasowników modalnych. Pozwala to na większą różnorodność w konstruowaniu zdań. Ważne jest także zrozumienie zasad tworzenia imiesłowów, zarówno przymiotnikowych, jak i innych ich form, pozwala to nam bowiem na bardziej zróżnicowaną ekspresję w języku angielskim.
Imiesłowy mogą tworzyć tzw. participial phrases: konstrukcje, które zaczynają się od imiesłowu i mogą zawierać inne słowa, które opisują związek czasowy lub przyczynowy w zdaniu, np.: „Walking to work, she enjoyed the fresh air” (Idąc do pracy, cieszyła się świeżym powietrzem).
Imiesłowy w angielskim – podsumowanie
By nauczyć się imiesłowów angielskich, warto zaglądać do oryginalnych tekstów Szekspira. On uwielbiał stosować właśnie takie formy, budując swój nietuzinkowy, kwiecisty styl, dzięki któremu jego dramaty były niezwykłe. Musimy też pamiętać, że imiesłowy są bardzo ważną częścią naszej codziennej komunikacji. Można poćwiczyć je wybierając angielski online z native speakerem lub pokusić się o oglądanie serwisów informacyjnych w języku angielskim, ponieważ tam też możemy napotkać wiele przykładów ich użycia.
Autor tekstu: Leah Morawiec, Amerykanka, native speaker z 15-letnim doświadczeniem, właścicielka TalkBack.