18 sty 2023
Czasownik to be – wszystko co musisz wiedzieć
W „Dniu świra” jest ta kultowa już w polskiej kinematografii scena, gdy ojciec – w tej roli Marek Kondrat odpytuje syna – tu Misiek Koterski, angielskiej odmiany czasownika „być”. Bohatera szlag trafia, bo jego syn wciąż tego nie umie. Nie można się ojcu dziwić! Bez czasownika to be nie ma sensu nawet dotykać nauki języka angielskiego. To najbardziej podstawowy czasownik, na bazie którego uczymy się kolejnych zasad, w tym poznajemy czasy. Dlatego przypominamy raz jeszcze wszystko, co należy wiedzieć o czasowniku „to be”.
Czasownik to be – odmiana w Present Simple oraz Past Simple
Czasownik „to be” oznacza po prostu „być”. Czasownik to be to czasownik nieregularny i odmienia się przez osoby i czasy. Odmianę czasownika, na początku edukacji, poznajemy przy okazji poznawania dwóch czasów tj. Present Simple oraz Past Simple.
Odmiana to be w Present Simple
W czasie Present Simple czasownik „to be” prezentuje się następująco:
– liczba pojedyncza:
ja jestem | I am |
ty jesteś | you are |
on jest | he is |
ona jest | she is |
to, ono jest | it is |
– liczba mnoga:
my jesteśmy | we are |
wy jesteście | you are |
oni, one są | they are |
Zatem jak widać: „to be” w pierwszej osobie liczby pojedynczej to „am”, w drugiej osobie liczby pojedynczej i w całej liczbie mnogiej to „are”, zaś w trzeciej osobie liczby pojedynczej to „is”.
Posłużmy się przykładami, by lepiej zobrazować „to be” w czasie Present Simple:
I am your teacher. | Jestem Twoim nauczycielem. |
You are great! | Jesteś wspaniały! |
He is from Poland. | On jest z Polski. |
She is my sister. | Ona jest moją siostrą. |
It is green. | To jest zielone. |
We are family. | My jesteśmy rodziną. |
You are funny! | Jesteście zabawni. |
They are in other room. | Oni/One są w innym pokoju. |
Język angielski kocha skróty i tak „to be” w czasie teraźniejszym można skracać następująco:
I am | I’m |
you are | you’re |
he is | he’s |
she is | she’s |
it is | it’s |
we are | we’re |
you are | you’re |
they are | they’re |
Odmiana czasownika to be w Past Simple
W czasie Past Simple sytuacja jest jeszcze prostsza, bo „to be” ma tylko dwie formy: „was” i „were”. Zatem:
– liczba pojedyncza:
ja byłem | I was |
ty byłeś | you were |
on był | he was |
ona była | she was |
to, ono było | it was |
– liczba mnoga:
my byliśmy | we were |
wy byliście | you were |
oni byli/one były | they were |
„To be” w Past Simple w pierwszej i trzeciej osobie liczby pojedynczej ma formę „was”, zaś w drugiej osobie liczby pojedynczej i w całej liczbie mnogiej to „were”.
Przykładowe zdania:
I was in Italy last year. | Ja byłem we Włoszech w ubiegłym roku. |
You were my best friend. | Ty byłeś moim najlepszym przyjacielem. |
He was the best actor. | On był najlepszym aktorem. |
She was there yesterday. | Ona była tu wczoraj. |
It was amazing. | To było wspaniałe. |
We were tired after working whole day. | My byliśmy zmęczeni po całym dniu pracy. |
You were late for the meeting. | Wy byliście spóźnieni na spotkanie. |
They were always so organised. | Oni zawsze byli bardzo zorganizowani. |
→ Wpis, który może Cię zainteresować: Question tags w angielskim
Budowa zdań z czasownikiem to be
W każdym czasie mamy trzy rodzaje zdań: twierdzące, przeczące i pytające. Gramatyka języka angielskiego jest bardzo skrupulatnie zorganizowana, dzięki temu łatwiej jest nam tworzyć różnego rodzaju w każdym z czasów.
Budowa zdań z czasownikiem to be w Present Simple
– zdania twierdzące:
Podmiot | + | to be (am/is/are) | + | reszta zdania |
– zdania przeczące:
Podmiot | + | to be not(am not/is not/are not) | + | reszta zdania |
– zdania pytające:
To be(Am/Is/Are) | + | podmiot | + | reszta zdania |
Budowa zdań z to be w Past Simple
– zdania twierdzące:
Podmiot | + | to be (was/were) | + | reszta zdania |
– zdania przeczące:
Podmiot | + | to be not (was not/were not) | + | reszta zdania |
– zdania pytające:
To be(Was/Were) | + | podmiot | + | reszta zdania |
Przeczenia z czasownikiem to be w Present Simple oraz Past Simple
Tworząc przeczenia z użyciem czasownika „be” w czasie Present Simple, należy dodać „not” i też można skracać te połączenia: „is not” jako „isn’t”, zaś „are not” jako „aren’t”:
ja nie jestem | I am not | I’m not |
ty nie jesteś | you are not | you aren’t |
on nie jest | he is not | he isn’t |
ona nie jest | she is not | she isn’t |
ono, to nie jest | it is not | it isn’t |
my nie jesteśmy | we are not | we aren’t |
wy nie jesteście | you are not | you aren’t |
oni, one nie są | they are not | they aren’t |
Przykładowe zdania:
I am not blonde anymore! | Nie jestem już blondynką. |
You aren’t invited! | Nie jesteś zaproszony. |
He isn’t from Spain, he is from Portugal. | On nie jest z Hiszpanii, on jest z Portugalii. |
It isn’t your business. | To nie jest Twój interes. |
They aren’t together. | Oni nie są już razem. |
I analogicznie na tej samej zasadzie tworzone są przeczenia w czasie Past Simple: przeczenia tworzymy przez dodanie „not”, pamiętając, że zwroty mogą być w formie skróconej:
ja nie byłem | I was not | I wasn’t |
ty nie byłeś | you were not | you weren’t |
on nie był | he was not | he wasn’t |
ona nie była | she was not | she wasn’t |
to, ono nie było | it was not | it wasn’t |
my nie byliśmy | we were not | we weren’t |
wy nie byliście | you were not | you weren’t |
oni byli/one nie były | they were not | they weren’t |
Przykładowe zdania:
You weren’t there when I needed you . | Nie było Cię, gdy Cię potrzebowałem. |
She wasn’t present at her birthday party. | Ona nie była obecna na swojej urodzinowej imprezie. |
It wasn’t broken yesterday. | To nie było wczoraj zepsute. |
We weren’t as happy as our parents. | My nie byliśmy tak szczęśliwi, jak nasi rodzice. |
They weren’t interested in my proposal, so I had to come up with a new plan. | Oni nie byli zainteresowani moją propozycją, więc musiałem wymyślić nowy plan. |
Budowanie pytań z czasownikiem to be w Present Simple oraz Past Simple
W przypadku pytań stosujemy inwersję, czyli zamianę podmiotu i czasownika „to be”.
Czasownik to be w czasie Present Simple:
Czy ja jestem…? | Am I…? |
Czy ty jesteś…? | Are you…? |
Czy on jest…? | Is he…? |
Czy ona jest…? | Is she…? |
Czy ono/to jest…? | Is it…? |
Czy my jesteśmy…? | Are we…? |
Czy wy jesteście…? | Are you…? |
Czy oni/one są…? | Are they…? |
Przykładowe zdania:
Are you feeling ok today? | Czy Ty czujesz się ok dziś? |
Is he your husband? | Czy on jest Twoim mężem? |
Is it open? | Czy to jest otwarte? |
Are we invited to the wedding? | Czy jesteśmy zaproszeni na ślub? |
Are they busy? | Czy oni są zajęci? |
Czasownik to be w czasie Past Simple
Czy ja byłem…? | Was I…? |
Czy ty byłeś…? | Were you…? |
Czy on był…? | Was he…? |
Czy ona była…? | Was she…? |
Czy ono/to było…? | Was it…? |
Czy my byliśmy…? | Were we…? |
Czy wy byliście…? | Were you…? |
Czy oni/one byli…? | Were they…? |
Przykładowe zdania:
Was he here yesterday? | Czy on tu był wczoraj? |
Were you busy? | Czy byłeś zajęty? |
Was she available? | Czy ona była dostępna? |
Was it ready? | Czy to było gotowe? |
Were they on time? | Czy oni byli na czas? |
Jeśli pytanie należy do grona pytań szczegółowych, czyli takich, na które należy udzielić konkretnej odpowiedzi, a nie tylko „tak” czy „nie”, wówczas pytania zaczynają się od frazy pytającej, takiej jak „how”, „who”, „when” itp.:
Fraza pytająca | + | To be(w Present Simple: am/is/are;w Past Simple: was/were) | + | podmiot | + | reszta zdania |
Przykładowe zdania:
Who is this man? | Kim jest ten mężczyzna? |
How old were you in 1995? | Ile miałeś lat w 1995? |
Angielski czasownik to be – podsumowanie
Jak widać bez czasownika „to be” nauka języka angielskiego może być bardzo trudna. Dlatego nauczenie się odmiany tego czasownika, staje się wręcz obowiązkowe (bez znajomości tej odmiany angielski z native speakerem może być bardzo utrudniony). Szczególnie, że nie jest to trudne. W czasach Present Simple i Past Simple, „to be” ogranicza się raptem do pięciu wyrazów: „am”, „is”, „are” oraz „was” i were”. Dodatkowo, znajomość osób i odpowiadających im czasowników „be” pozwala na posługiwanie się kolejnymi czasami z grupy Continuous. Oczywiście, sama znajomość „to be” nie wystarczy do porozumiewania się na jakimś wybitnie wysokim poziomie, ale to podstawa, bez której nie da się ruszyć dalej.
Autor tekstu: Leah Morawiec, Amerykanka, native speaker z 15-letnim doświadczeniem, właścicielka TalkBack.