02 lis 2021
Inwersja w języku angielskim – kiedy stosować?
Inwersja, po angielsku inversion, pojawia się podczas nauki języka angielskiego dość szybko, bowiem używamy jej przy tworzeniu pierwszych pytań, gdy poznajemy czasownik to be. Inwersja oznacza przestawienie słów na początku zdania, dlatego też często nazywana jest szykiem przestawnym. Możemy się też spotkać z inwersją stylistyczną, którą cechuje wyjątkowa elegancja językowa. O tym, kiedy ją stosujemy i jak się jej uczyć, piszemy poniżej.
Czym jest inwersja (szyk przestawny) w angielskim?
Zjawisko inwersji następuje w języku angielskim, gdy czasownik zamienia się miejscami z podmiotem. Na przykład:
You are smart. | Are you smart? |
She has got a cat. | Has she got a cat? |
They can dance. | Can they dance? |
Dzięki temu w łatwy sposób że zdania oznajmującego można stworzyć pytające i odwrotnie.
Inwersja w angielskim ‒ kiedy ją stosujemy?
Inwersja przede wszystkim pomaga nam w języku angielskim budować pytania. Szyk przestawny, czyli właśnie inwersja pozwala na zamianę w zadaniu miejscami czasownika posiłkowego (na przykład czasownik to be, to have, to do, czasownik modalny) z podmiotem zdania. W dużym uproszczeniu, to praktycznie przestawienie dwóch pierwszych wyrazów, by ze zdania oznajmującego otrzymać zdanie pytające.
Inwersja towarzyszy prawie wszystkim czasom w języku angielskim z małymi wyjątkami. W przypadku Present Simple inwersja w pytaniach występuję tylko dla czasownika to be, natomiast w przypadku action verbs (np. go, listen), aby utworzyć pytanie, musimy użyć czasownika posiłkowego “do” lub “does” (w 3 osobie liczby pojedynczej). Analogicznie sytuacja wygląda dla Past Simple, tylko używamy czasownika posiłkowego “did”. Poniżej trzy przykłady.
Czas | Twierdzenie | Pytanie |
Present Simple (czasownik to be) | Brandon is a teacher | Is Brandon a teacher? |
Present Simple (action verb) | I like to listen to Genesis records | Do I like to listen to Genesis records? |
Past Simple | David went there | Did David go there? |
W pozostałych przypadkach możemy swobodnie budować zdania bez dodawania czasowników posiłkowych. Przykładowo:
Twierdzenie | Pytanie |
The singer is writing a song | Is the singer writing a song? |
Aunt has come to our home | Has aunt come to our home? |
Amanda will come here | Will Amanda come here? |
Jak tworzyć zdania z inwersją w języku angielskim?
By tworzyć zdania z inwersją, należy pamiętać o dwóch kwestiach. Pierwsza to zastosowanie słowa, zwrotu lub wyrażenia, które ma negatywne zabarwienie, czyli np. rzadko, nigdy, mało. Druga kwestia dotyczy zastosowania operatora zgodnego z używanym czasem. Może to być did, jeśli używamy czasu Past Simple. Have, jeśli używamy czasów Perfect. Jednakże warto pamiętać, że operatorem mogą być czasowniki modalne, takie jak can, will czy should. Poniżej kilka przykładów:
Twierdzenie | Pytanie |
He can dance | Can he dance? |
He doesn’t like drinking cola. | Doesn’t he like drinking cola? |
Inwersja stylistyczna w angielskim ‒ elegancki kuzyn szyku przestawnego
Inwersja stylistyczna, zwana także inwersją emfatyczną, służy podkreślaniu danego elementu w zdaniu. Jest ona typowa dla języka formalnego, w mowie potocznej na ogół nie występuje. Jest przydatna także podczas zdawania egzaminów, na których należy wykazać się rozległą wiedzą na temat języka. Ten rodzaj inwersji występuje także w przemówieniach politycznych czy też listach formalnych. Inwersja stylistyczna nie tylko nie zmienia sensu naszej wypowiedzi, ale wręcz sprawia, że zdanie brzmi bardziej elegancko. Inwersja stylistyczna może być wykorzystana w kilku przypadkach.
Inwersja stylistyczna może być użyta w zdaniach, które zaczynają się od negative adverbs (czyli przysłówkach negatywnych), na przykład:
Rarely | Rzadko |
Seldom | Rzadko |
Hardly | Ledwo |
Barely | Ledwo |
Never | Nigdy |
W takim przypadku możemy w użyć wspomnianych przysłówków na początku zdania i użyć szyku przestawnego.
Przykładowe zdania:
- Never had Tom been to such a fantastic pub.
- Seldom do I leave my office so early.
Podobnie możemy budować zdania, wykorzystując następujące wyrażenia, tutaj także możemy je osadzić na początku zdania:
Only | Tylko |
Little | Mało |
So | Taki |
Przykładowe zdania:
- Little did she understand about the situation in her work.
- So badly did he play the tune that nobody recognised it.
Inwersja stylistyczna to także zdania zaczynające się na przykład od Not, No:
Not until | Dopóki nie |
Not only | Nie tylko |
On no occasion | Nigdy |
On no condition | Pod żadnym warunkiem |
Not even once | Ani razu |
Under no circumstances | Pod żadnym pozorem |
No sooner… than… | Ledwo… kiedy… |
Przykładowe zdania:
- Not only did he lose his luggage, but he also lost his wallet.
- Under no circumstances is this window to be left open.
- On no condition can you disturb us.
Inwersja stylistyczna zastosowana jest także po słowach:
so | tak, też |
such | tak |
Przykładowe zdania:
- So strong was the wind that we couldn’t open the door.
- Such was a beautiful day we could not sit at home.
- So delicious was the food that we ate every last bite.
Użyć jej też można przytakując po wyrażeniach:
neither/nor | też nie |
as | tak jak |
Przykładowe zdania:
- Nor I am.
- Neither do I.
Podkreślając, że zaraz się coś wydarzy, po wyrażeniu także możemy użyć inwersji stylistycznej:
Here come(s) | Oto |
Przykładowe zdania:
- Here he comes!
- Here comes the man.
Inwersję stylistyczną możemy także wpleść do zdań warunkowych, ale uwaga ‒ wówczas pomijamy if i zależnie od okresu warunkowego zamieniamy je na (should – w pierwszym okresie warunkowym, were – w drugim okresie warunkowym)
Przykładowe zdania:
- Were you rich, you would buy a big house in Spain.
- Were the police to have found out, I would have been in trouble.
Jak ćwiczyć inwersję w angielskim ?
Inwersję warto stosować w formalnych kontaktach, dlatego też należy ją ćwiczyć. Można to robić na wiele sposobów, jednak najlepszym są ćwiczenia online, dzięki którym możemy sprawdzić swoją wiedzę w dowolnym miejscu i czasie, nawet przy pomocy smartfona. Angielski online z native speakerem to także bardzo dobre rozwiązanie. Na ogół ćwiczenia online polegają na zamianie zdania nienacechowanego na formę z inwersją. Warto także wzbogacić swoje słownictwo o wspomniane w tekście zwroty, co znacznie ułatwi budowanie zdań i użycie inwersji.
Inwersja w angielskim – podsumowanie
Inwersja jest niezbędna w nauce języka angielskiego, jednak wymaga ona nie tylko zrozumienia idei samej inwersji, ale też doskonałego zapamiętania czasów, poszczególnych operatorów oraz wyrazów i zwrotów, które są typowe dla tego zabiegu językowego. W momencie zdawania egzaminów rozszerzonych z języka angielskiego, a także w przypadku kontaktów zawodowych, warto ją i stosować, by wyrazić emocje.
Autor: Leah Morawiec, doświadczony Native Speaker, nauczycielka i właścicielka TalkBack.