Czasowniki posiłkowe w języku angielskim

W kultowej scenie z „Dnia świra” Adam Miauczyński odpytuje syna z angielskiej gramatyki. Ci, którzy oglądali ten film, zapewne pamiętają, że Sylwuś mimo pięciu lat nauki wciąż ma problem z odmianą to be. Sam dialog pomiędzy ojcem a synem wygląda tak:

Adam: I bo czego to jest odmiana? 

Sylwuś: No jak czego? 

Adam: No jakiego słowa? 

Sylwuś: No słowa, normalnie. 

Adam: Posiłkowego! 

Sylwuś: No… 

Adam: Jakiego?! 

Sylwuś: Posiłkowego.

Zatem dziś czas na czasowniki posiłkowe w języku angielskim, by żaden ojciec nie musiał denerwować się przy odpytywaniu z odmiany to be.

Rola czasowników posiłkowych (auxiliary verbs) w języku angielskim

Czasowniki posiłkowe, znane także jako auxiliary verbs, odgrywają kluczową rolę w języku angielskim – umożliwiają bowiem tworzenie różnych form gramatycznych, takich jak czasy, tryby i strony. Zatrzymajmy się na chwilę przy ich polskich odpowiednikach – to pozwoli nam lepiej zrozumieć, czym dokładnie są. W języku polskim czasowniki posiłkowe (zwane też pomocniczymi) to te, które są używane w połączeniu z innymi czasownikami, aby tworzyć różne formy gramatyczne. Mamy więc czasowniki, takie jak być, mieć czy chcieć, które w odpowiednich formach wskazują na czas przeszły, stronę bierną czy tryb przypuszczający. Przyjrzyjmy się czasownikowi być. W czasie przeszłym przyjmuje on formę byłem, byłam, byłeś, byłaś, był, była, było – a to zaledwie liczba pojedyncza. W stronie biernej być zmienia się na zostać w połączeniu z imiesłowami biernymi czasowników dokonanych, a w trybie przypuszczającym mamy byłbym, byłabym. W języku angielskim jest tak samo i po przeczytaniu artykułu oraz po kursie angielskiego online z native speakerem, będą dla Was proste.

Czasowniki posiłkowe w języku angielskim, czyli be, do oraz have

Zestaw angielskich czasowników posiłkowych, które musimy zapamiętać, to: be, czyli być, do, czyli robić i have, czyli mieć. Pojawiają się one w różnych czasach, także w formie przeczeń i pytań. Są one potrzebne do tworzenia stron czasownika i jego trybów. Używamy ich również do tworzenia konstrukcji idiomatycznych, czyli takich, których sens nie wynika bezpośrednio z dosłownego znaczenia ich składowych.

Przeanalizujmy poszczególne czasowniki posiłkowe.

Be jako czasownik posiłkowy – przykłady zastosowania

Be jest jednym z elementów składowych czasów ciągłych, czyli Continuous Tenses:

Be tworzy również stronę bierną, czyli Passive Voice:

Be występuje też jako część be going to, czyli Future Intentions, np.:

To także element konstrukcji modalnej be to, np.:

Oczywiście nie sposób pominąć be przy tworzeniu pytań i przeczeń:

Zdania pytające:

Zdania przeczące:

Cząstka be jako czasownik posiłkowy odgrywa kluczową rolę w tworzeniu różnorodnych form gramatycznych w języku angielskim. Jest niezastąpiona w konstrukcjach czasów ciągłych, strony biernej oraz w wyrażeniach modalnych.

Do jako czasownik posiłkowy – przykłady zastosowania

Do jest typowy dla czasów Simple, w tym pytań…: 

…oraz przeczeń:

W konstrukcjach idiomatycznych do może wystąpić jako element częściowego powtórzenia:

Podobną funkcję będzie pełnić także w konstrukcjach eliptycznych:

Do można także znaleźć w tak zwanych pytaniach przeczących w czasach Simple:

Do jako czasownik posiłkowy pełni kluczową funkcję w języku angielskim, umożliwiając tworzenie pytań i przeczeń w czasie teraźniejszym i przeszłym, a także służy do podkreślania i wyrażania emfazy.

Have jako czasownik posiłkowy – przykłady zastosowania

Istnieje cała gama czasów gramatycznych, w których tworzeniu have jest niezbędne. W języku angielskim have jako czasownik posiłkowy jest używany głównie w czasach Perfect, ale nie tylko.

Have w czasach Perfect: 

Have wchodzi w skład konstrukcji przeczeń i pytań:

Have tworzy konstrukcje z czasownikami modalnymi w angielskim:

Have jest elementem konstrukcji eliptycznych:

Have może znaleźć się w pytaniach przeczących w czasach Perfect:

Czasownik posiłkowy have jest niezbędny do tworzenia czasów Perfect w języku angielskim, a także używamy go konstrukcjach z czasownikami modalnymi oraz idiomatycznych. Na koniec warto przypomnieć, że istnieje jeszcze inne zastosowanie czasowników posiłkowych.

Inne zastosowanie czasowników posiłkowych w angielskim

Czasowniki posiłkowe pojawiają się nie tylko w konstrukcjach typowych dla poszczególnych czasów. Mogą one wystąpić też w pytaniach specjalnych, szczegółowych:

Czasowniki posiłkowe występują też w zdaniach twierdzących lub przeczących:

Służą też do podkreślania i wyrażania emfazy: 

To wciąż nie koniec. Czasowniki posiłkowe mogą mieć formę bezokoliczników:

Czasowniki posiłkowe stosuje się także w formie bezosobowej, gdy podmiot zdania nie jest wyraźnie określony:

Angielskie czasowniki posiłkowe – podsumowanie

Podsumowując, znajomość czasowników posiłkowych jest niezwykle ważna. Ich odpowiednie formy pozwalają lepiej precyzować czas, ale też inne aspekty gramatyczne, a wszechstronne zastosowanie czyni je kluczowymi elementami gramatyki angielskiej, umożliwiając mówiącemu precyzyjne wyrażanie znaczenia w różnych kontekstach komunikacyjnych. Słowem: warto je znać. Nie tylko po to, by nie drażnić ojca.

Autor tekstu: Leah Morawiec, Amerykanka, native speaker z 15-letnim doświadczeniem, właścicielka TalkBack.